Ortodonti, diş ve çevre dokuları kaynaklı ağız ve yüz anomalilerinin düzensizliklerinin teşhisi ve tedavisini içeren diş hekimliği dalıdır. Diş teli tedavisi, ortodonti tarafından yapılır ve dişlerle çenenin üç boyutlu olarak uyum içerisine getirilmesi işlemini içerir. Diş teli tedavisine ortodontik tedavi de denir. Ortodontik tedavi sayesinde her yaştaki insan için güzel bir gülümseme, iyileştirilmiş ağız diş sağlığı ve daha kaliteli bir yaşam sağlanabilir.

Diş teli tedavisi nasıl yapılır?

Diş telleri istenen yönde, belirli bir zaman boyunca, sürekli güç uygulama prensibiyle çalışır. Uygulanan güç çok fazla olursa dişe ve dişi çevreleyen dokulara zarar verebilir.

Dişlerin arzulanan pozisyonu almaları sadece sürekli ve hafif bir basınçla sağlanabilir. Dişlere yapışan ve üzerlerinde tellerin geçebileceği delikler bulunan aparatlara braket denir. Braketler dişlere yapışık oldukları için 24 saat tedaviye katkı sağlarlar. Braketlere, dişleri doğru yönlendirmeye yarayan kulplar denilebilir. Braketlere tutturulan tel normal durumuna dönmek için dişlere belirli bir güç uygular. Böylece zaman içerisinde dişler istenilen konuma getirilir.

Ortodontik tedavinin amacı dişleri kemik içerisinde hareket ettirmektir. Bu hareketin birkaç gün içinde olması mümkün değildir. Dişlerin kemik içerisinde ayda 1 ya da 2 mm kadar hareket etmesi beklenir. Tedavinin bazı aşamalarında hastaların elastik ajanlar kullanması istenebilir. Bu lastikler kişinin kendi kendine her gün değiştirebileceği basit lastiklerdir. Dişlerin istenilen noktaya yönlendirilmesine yardımcı olurlar.

Modern tedavi teknikleri sayesinde olabildiğince daha kısa ve seyrek randevularla istenilen sonuçlara ulaşabilmektedir. Ayrıca hastalara metal, seramik ve cam braket gibi birbirlerine çeşitli üstünlükleri olan tedavi opsiyonları sunulmaktadır.

Diş teli tedavisi ne zaman yapılır?

​Uluslararası Ortodonti Birliği'nin tavsiyesi 7 yaş grubu bütün çocukların bir ortodontik kontrolden geçmelerini öneriyor. Bu sayede gelişim sorunları erken dönemde belirlenebilir ve yer tutucu gibi önleyici girişim gerektiren durumlar teşhis edilebilir.

Öngörülebildiği takdirde erken tedavi, ileride oluşacak büyük sorunların önlenmesi açısından çok değerlidir. Genel olarak tedaviye 10-12 yaşından önce başlanmaz. İlk randevuda hiçbir tedavi yapılmasa da, yapılan muayene ve alınan röntgenler büyümenin ve gelişimin izlenebilmesi açısından, sonraki randevular için çok değerlidir.

Ortodontide en iyi sonuçlanan tedaviler gelişim düzensizliklerinin düzeltilmesiyle sağlanan tedavilerdir. İşte bu nedenle ilk muayenenin 7 yaş gibi erken dönemde yapılması çok önemlidir. Çünkü bu yaş döneminde halen yüz bölgesinde çok büyük büyüme ve gelişme potansiyeli vardır.

Yetişkinlerde ortodontik tedavi

Yetişkinlerde ortodontik tedavi her yaşta mümkündür. Güzel bir gülüşe sahip olmanın olumlu yönlerini yaşamak için hiç bir zaman geç değildir. Yetişkinlerde diş çekimine bağlı diğer dişlerin yer değiştirmeleri ya da eskiden süregelen düzensizlikler olabilir. Bütün bu sorunlar ortodontik tedaviyle ve bazen diş hekimliğinin diğer dallarının ortak çalışmasıyla rahatlıkla çözülebilir. Son yıllarda gelişen teknolojiyle birlikte yetişkinlerde de rahatlıkla uygulanabilmesi diş teli kullanımının artış göstermesiyle sonuçlanmıştır.

Diş teli tedavisinde nelere dikkat edilmeli?

Tel tedavisi uzun süren, sabır isteyen ve dikkat edilmesi gerekilen bir süreçtir. Ortodontist, hastaya gerekli bilgileri, tedavi sürecini detaylı bir şekilde anlatmalı, hastanın da doktorun söylediklerine uyması gerekir. Aksi takdirde bu sürecin sonunda istediğiniz sonucu elde edemeyebilirsiniz. Diş teli takıldıktan sonra, bir süre daha ağrı hissedebilirsiniz. Ancak ağrı devam ederse doktorunuza görünmelisiniz.

Tedavi süresince bazı yiyecek ve içeceklerden uzak durmak gerekir. Bunlar arasında başta elma, armut, ekmeğin sert tarafı, cips, kuruyemiş gibi sert yiyecekler gelir. Jelibon, lokum, karamelli çikolata, sakız gibi yapışkan yiyecekler, alkollü ve gazlı içecekler dişinizdeki braketleri yerinden oynatarak sizi tedavi sırasında zor durumda bırakabilir. Yemek tercihlerinizi yumuşak, sulu ve kolay parçalanabilen yiyeceklerden yana yapmak tellerin zarar görmemesi için gereklidir.

Diş teli kullanan kişiler dışarıdan gelecek olan sert darbelere karşı ağız bölgesini korumalı, braketlerin kırılmamasına özen göstermelidir. Spor yapanlar, futbol, basketbol gibi alanlarda faaliyet gösteren kişiler, diş teli kullanırken alacağı darbe ihtimalini düşünerek bir süre spora ara vermelidir.